Ulgi podatkowe stanowią ważny element wsparcia dla przedsiębiorstw inwestujących w rozwój innowacyjnych projektów. Ich odpowiednie wykorzystanie, zwłaszcza przy równoczesnym stosowaniu kilku preferencji, wymaga strategicznego podejścia oraz prowadzenia dokumentacji w odpowiedni sposób. Jednym z przykładów takiej synergii jest kompatybilność czterech różnych ulg: ulgi B+R, ulgi na prototyp, IP Box oraz Polskiej Strefy Inwestycji (PSI), których jednoczesne zastosowanie u fikcyjnego przedsiębiorcy, zostało opisane poniżej.
Synergia: ulgi B+R, ulgi na prototyp, IP Box oraz Polskiej Strefy Inwestycji (PSI)
Przedsiębiorcy korzystający z ulgi strefowej (PSI) często błędnie zakładają, że są pozbawieni możliwości skorzystania z innych ulg podatkowych, pomimo że zastosowanie niniejszej preferencji zazwyczaj nie obniża wygenerowanego podatku do zera. Warto pamiętać, że w większości przypadków pozwolenie strefowe obejmuje jedynie określoną część działalności przedsiębiorcy. Dzięki temu, w pozostałych obszarach nie objętych strefą, przedsiębiorcy mogą zastosować pozostałe ulgi proinnowacyjne. W związku z tym, jeżeli pomimo zastosowania ulgi strefowej, przedsiębiorca nadal generuje podatek dochodowy, a produkcja w obszarze poza PSI opiera się na komercjalizacji w oparciu o prawo własności intelektualnej np. patent, wzór przemysłowy to w takim przypadku możliwe jest obniżenie pozostałego podatku dochodowego z 19% do 5% w ramach ulgi IP Box. Należy jednak pamiętać, że IP Box nie pozwala na całkowite obniżenie podatku dochodowego. Taka możliwość daje natomiast zastosowanie dodatkowego mechanizmu: ulgi B+R oraz ulgi na prototyp w pozostałym obszarze działalności przedsiębiorcy, jeżeli działalność ta spełnia definicję prac rozwojowych lub badawczych. W ramach ulgi B+R przedsiębiorcy mogą kwalifikować koszty, które są związane z realizacją projektów badawczo-rozwojowych- od fazy koncepcji aż po walidację produktu. Ulga na prototyp natomiast jest „przedłużeniem/ kontynuacją” ulgi B+R- obejmuje etap i koszty związane z pierwsza produkcją.
Ulgi, które mogłyby być zastosowane również w tym przykładzie to: ulga na robotyzacje- jeżeli wystąpiłaby amortyzacja robota, ulga na sponsoring- w przypadku wspierania działalności sportowej, kulturalnej, bądź ulga na ekspansję- koszty np. udziału w targach zagranicznych.
Wdrożenie powyższej strategii w realnym biznesie jest możliwe i wymaga dobrej znajomości przepisów podatkowych, wiedzy technicznej i doświadczenia we współpracy z organami skarbowymi.
Synergia: ulgi na innowacyjnych pracowników, ulga dla twórców, IP box
Zarówno ulga na innowacyjnych pracowników, jak i ulga dla twórców są związane z zaliczkami na podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT). Jednak ich jednoczesne zastosowanie w odniesieniu do tego samego pracownika jest często ekonomicznie nieuzasadnione dla pracodawcy, ponieważ mechanizmy te wzajemnie się „konsumują”. Oznacza to, że ulga dla twórców zmniejsza zaliczki PIT, powodując niższe korzyści dla przedsiębiorcy przy uldze na innowacyjnych pracowników. Niemniej, istnieje możliwość równoczesnego wykorzystania obu ulg u jednego pracodawcy bez straty ekonomicznej ale wobec różnych grup pracowników. Stosując duże uproszczenie- większość pracowników kwalifikujący się do ulgi dla twórców może być objętych ulgą na innowacyjnych pracowników (jeżeli spełnia warunek 50% godzin przepracowanych na B+R) ale nie każdy pracownik kwalifikujący się do ulgi na innowacyjnych pracowników, może skorzystać z ulgi dla twórców. Wyjaśniam- ulga na innowacyjnych pracowników polega na zaniechaniu odprowadzania zaliczek PIT pracowników, którzy co najmniej 50% swojego czasu pracy poświęcają na realizację projektów badawczo-rozwojowych. Jest możliwa do rozliczenia u przedsiębiorcy posiadającego nadwyżkę ulgi B+R z lat poprzednich, którą może wcześniej wykorzystać i „skonsumować” w ramach ulgi na innowacyjnych pracowników. Należy pamiętać, że wysokość uzyskanych korzyści pomniejsza wykazaną nadwyżkę ulgi B+R w kolejnych latach. Mechanizm ten pozwala przedsiębiorcy na realne oszczędności, ponieważ pobrana zaliczka na PIT nie jest przekazywana do fiskusa, co bezpośrednio obniża koszty działalności. Z kolei ulga dla twórców umożliwia pracownikom zajmującym się działalnością twórczą, na skorzystanie z podwyższonych, 50-procentowych kosztów uzyskania przychodu. Ten mechanizm pozwala przedsiębiorcy zaoferować wyższe wynagrodzenia netto swoim twórcom, bez zwiększania kosztów wynagrodzenia po stronie pracodawcy. Dzięki temu ulga dla twórców jest bezpośrednią korzyścią dla pracowników, którzy uzyskują wyższe wynagrodzenia „na rękę”, przy jednoczesnym braku dodatkowych kosztów po stronie przedsiębiorcy. Wybór odpowiedniej ulgi zależy od charakteru pracy wykonywanej przez danego pracownika i decyzji przedsiębiorstwa. Kluczowe jest tu staranne planowanie i właściwe dokumentowanie ponoszonych kosztów, aby w pełni wykorzystać możliwości oferowane przez przepisy podatkowe.
Ulga IP Box oraz ulga dla twórców są często mylone, szczególnie w branży IT, ponieważ obie dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań- np. w postaci programu komputerowego. Kluczowa różnica polega na tym, że ulga IP Box dotyczy obniżenia podatku CIT/ PIT (spółki i jednoosobowe działalności gospodarcze), pochodzącego z komercjalizacji praw własności intelektualnej czyli np. autorskiego prawa do programu komputerowego. Natomiast ulga dla twórców odnosi się do działalności B+R osób fizycznych, których efekt pracy utwór, nie musi być objęty ochroną (np. patentową), jak np. stworzenie scenariusza gry.
Właściwe zrozumienie zasad działania ulg podatkowych i ich wzajemnej synergii otwiera przedsiębiorcom szerokie możliwości redukcji kosztów, wspierając jednocześnie rozwój innowacyjności i ekspansję rynkową. Warto jednak pamiętać, że każda sytuacja wymaga indywidualnego podejścia i starannej analizy.
Beata Maczyszyn
Cashfield